Tác động của quy định sở hữu đến giá cả nhà chung cư

Quy định về thời hạn sở hữu căn hộ có thể ảnh hưởng đến giá cả, tạo điều kiện cho việc hạ giá. Cơ hội sở hữu nhà của mọi người có thể tăng lên.

Dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi đang được đăng tải lấy ý kiến rộng rãi người dân trên website của Bộ Xây dựng. Nếu dự án Luật Nhà ở sửa đổi được thông qua theo kế hoạch, dự kiến có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/7/2024.

Điểm mới đặc biệt thu hút sự quan tâm của dự luận đối với dự thảo lần này là quy định thời hạn sở hữu chung cư vì liên quan trực tiếp đến đời sống của nhiều người dân.

Đề xuất được theo đuổi và ủng hộ vì đâu?

Giải thích về các lý do Bộ Xây dựng đưa ra đề xuất này xuất phát từ đặc điểm của nhà chung cư là công trình đặc thù có quy mô lớn, tập trung nhiều người sinh sống, theo thời gian sử dụng công trình sẽ xuống cấp, không còn bảo đảm an toàn.

Ông Khởi nói, nhà chung cư khác nhà trong hẻm, đông người, ảnh hưởng đến tính mạng của nhiều người dân. Nếu có nguy cơ sập đổ chưa nói đến tài sản mà liên quan đến hàng nghìn người. “Nhà nước phải có chính sách bảo đảm cho người dân. Chính vì vậy phải xác định có thời hạn, đánh giá, kiểm định lại mặc dù đó là tài sản của dân”, ông Khởi nói.

Cũng theo ông Khởi, đề xuất này không vi hiến, phù hợp với Luật Dân sự. Bởi theo quy định của Hiến pháp, quyền sở hữu sẽ không bị hạn chế trừ trường hợp có những quy định nhằm đảm bảo an toàn tính mạng của người dân. Mặt khác, Luật Dân sự cũng quy định, quyền sở hữu sẽ chấm dứt khi tài sản (ở đây được hiểu là các căn chung cư cũ, xuống cấp, không đảm bảo an toàn bị buộc dỡ bỏ) bị tiêu huỷ.

Ngoài ra, Bộ Xây dựng cũng cho rằng nếu điều khoản này được thông qua, việc cải tạo chung cư cũ, vốn ách tắc nhiều năm nay sẽ được thúc đẩy; giá chung cư có điều kiện để giảm. Tất nhiên đây không phải là nguyên nhân chính để kéo giá nhà giảm.

Một nguyên nhân nữa, ông Khởi nói theo quy định hiện nay, Luật Nhà ở cho phép các bên thỏa thuận mua bán nhà ở có thời hạn. Sau thời hạn đó trả lại cho chủ ban đầu.

“Nhiều người họ chỉ cần một thời gian nhất định, họ công tác ở Hà Nội khoảng 10 năm thì họ chỉ mua chung cư có thời hạn 10 năm sau đó trả lại”, ông Khởi nói và cho biết thêm tại một số địa phương, một số chủ đầu tư đã bán căn hộ có thời hạn. Ví dụ như Công ty cổ phần Quốc tế CMT đã triển khai dự án tại quận Tân Bình và thực hiện bán 300 căn hộ có thời hạn 12 năm giá 347 triệu đồng/căn hộ.

Giá cả sẽ bị tác động khi đề xuất về thời gian sở hữu căn hộ được ban hành

Thời hạn sở hữu nhà chung cư tiếp tục trở thành vấn đề bàn thảo của dư luận. Trước đó, vấn đề về thời hạn sở hữu chung cư đã từng nhiều lần gây tranh cãi trong dư luận.

Không ít chuyên gia nhấn mạnh, quy định thời hạn sở hữu chung cư là cần thiết bởi điều này sẽ góp phần vào chỉnh trang đô thị, đảm bảo không xuất hiện tình trạng khu nhà ổ chuột khi chung cư đã xuống cấp. Đặc biệt, trong bối cảnh như hiện nay, khi giá chung cư leo thang liên tục thì quy định thời hạn sở hữu chung cư sẽ góp phần làm giảm giá nhà.

Trao đổi với báo chí xoay quanh vấn đề này, ông Nguyễn Mạnh Khởi, Phó cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản nhận định cho rằng sở hữu nhà chung cư là xu hướng hiện nay khi quỹ đất ngày càng hạn hẹp. Bởi vậy, cũng có một số người sẽ chuyển sang mua nhà đất nhưng không phải đại đa số.

Cũng theo ông Khởi, quy định về thời hạn sở hữu chung cư có thể sẽ tác động đến giá cả, tạo điều kiện để giá giảm xuống. Vì sau thời hạn, người mua trả lại cho chủ đầu tư.

Thời gian qua, thực tế tại một số địa phương cho thấy, chủ đầu tư đã bán nhà ở có thời hạn với mức giá rất rẻ.

Ông Khởi cũng cho biết thêm rằng, tại TP.HCM, có chủ đầu tư bán chung cư thời hạn 12 năm với mức giá hơn 300 triệu đồng/căn. Việc mua thời hạn ngắn khác với thuê, họ vẫn có quyền sở hữu và bán lại nếu cần. Do đó, đề xuất quy định về thời hạn chung cư có thể sẽ giúp nhiều người có cơ hội mua nhà chung cư khi giá rẻ hơn.

Nếu Luật Nhà ở (sửa đổi) được thông qua và áp dụng vào tháng 7/2024 về thời hạn sử dụng nhà chung cư thì sẽ tác động đến tâm lý cũng như thị trường bất động sản. Đây là yếu tố có thể giảm giá nhà chung cư trong thời gian tới.