Cách xử trí khẩn cấp khi xảy ra động đất đối với cư dân sống tại chung cư

Giới thiệu

Động đất là một trong những thiên tai có thể xảy ra bất ngờ và gây thiệt hại nghiêm trọng, đặc biệt đối với những người sống tại các tòa chung cư cao tầng. Tuy Việt Nam không nằm trong khu vực có động đất mạnh thường xuyên, nhưng trong những năm gần đây, đã xuất hiện nhiều trận động đất nhẹ và trung bình, gây ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống người dân. Việc trang bị kiến thức và kỹ năng xử lý khẩn cấp khi có động đất là cực kỳ quan trọng, nhất là đối với cư dân sống tại các tòa nhà cao tầng. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách xử trí an toàn và hiệu quả khi xảy ra động đất tại chung cư.

Hiểu đúng về nguy cơ động đất tại Việt Nam

Mặc dù không phải là tâm chấn của những trận động đất mạnh như Nhật Bản hay Indonesia, song Việt Nam vẫn có một số vùng nằm trong khu vực có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi các trận động đất từ biên giới và đới đứt gãy lân cận. Một số khu vực miền núi phía Bắc, miền Trung, và thậm chí cả khu vực Tây Nguyên đã ghi nhận nhiều dư chấn nhỏ trong thời gian gần đây. Việc xây dựng chung cư cao tầng cần tuân thủ các tiêu chuẩn chịu lực và kháng chấn, tuy nhiên cư dân cũng cần chủ động chuẩn bị kiến thức để bảo vệ chính mình khi sự cố xảy ra.

Các bước chuẩn bị trước khi động đất xảy ra

Nắm rõ thông tin về tòa nhà và lối thoát hiểm

Mỗi cư dân nên tự trang bị kiến thức về vị trí các lối thoát hiểm, cầu thang bộ, cửa thoát hiểm trong tòa nhà. Không nên quá phụ thuộc vào thang máy vì khi động đất xảy ra, nguồn điện có thể bị cắt, khiến thang máy ngừng hoạt động.

Chuẩn bị bộ dụng cụ khẩn cấp

Mỗi căn hộ nên có sẵn bộ dụng cụ khẩn cấp bao gồm đèn pin, radio chạy pin, nước uống, thực phẩm khô, thuốc men, khẩu trang, giấy tờ quan trọng và một số vật dụng sinh tồn cần thiết. Đặt bộ dụng cụ ở vị trí dễ lấy để có thể mang theo nhanh chóng trong trường hợp khẩn cấp.

Luyện tập kỹ năng thoát hiểm

Ban quản lý nên phối hợp tổ chức các buổi diễn tập thoát hiểm phòng cháy chữa cháy và động đất định kỳ để cư dân làm quen với các tình huống khẩn cấp, từ đó phản ứng nhanh và chính xác khi xảy ra động đất thực sự.

Cách xử trí khi động đất xảy ra

Giữ bình tĩnh

Điều quan trọng nhất là phải giữ bình tĩnh để suy nghĩ và hành động đúng đắn. Hoảng loạn sẽ khiến bạn đưa ra quyết định sai lầm, gây nguy hiểm cho bản thân và người khác.

Tìm nơi trú ẩn an toàn trong căn hộ

Nếu đang ở trong phòng khi xảy ra rung lắc, hãy nhanh chóng tìm chỗ ẩn nấp chắc chắn như dưới bàn kiên cố, khung cửa chịu lực, hoặc nằm sát tường xa cửa sổ. Dùng tay che đầu và cổ, tránh xa các vật có thể rơi như kệ sách, đèn chùm, tivi.

Tuyệt đối không chạy ra ban công hoặc thang máy khi đang có rung lắc vì đây là những nơi nguy hiểm nhất khi động đất xảy ra.

Không sử dụng thang máy

Dù bạn muốn nhanh chóng rời khỏi tòa nhà, tuyệt đối không sử dụng thang máy trong thời điểm đang có động đất. Hãy sử dụng cầu thang bộ sau khi cơn rung chấn đầu tiên đã qua và bạn xác định được tình trạng an toàn của tòa nhà.

Nếu đang ở khu vực công cộng trong chung cư

Nếu đang ở sảnh chờ, phòng sinh hoạt cộng đồng hoặc phòng gym, bạn nên tìm các góc tường vững chắc hoặc gầm bàn lớn để trú ẩn. Tránh đứng gần cửa kính, cửa ra vào hoặc các vật trang trí treo tường.

Nếu đang ở trong thang máy

Nếu không may đang ở trong thang máy khi động đất xảy ra, hãy nhấn nút khẩn cấp để thông báo cho bộ phận quản lý tòa nhà. Giữ bình tĩnh, bám vào tay vịn, hít thở đều và chờ lực lượng cứu hộ can thiệp.

Sau khi động đất kết thúc

Kiểm tra bản thân và những người xung quanh

Sau khi động đất dừng lại, việc đầu tiên là kiểm tra tình trạng của bản thân và những người trong gia đình. Nếu có người bị thương, hãy sơ cứu tạm thời trước khi tìm đến sự hỗ trợ của y tế.

Cẩn trọng khi di chuyển

Nếu cần rời khỏi căn hộ, chỉ sử dụng cầu thang bộ. Tránh chạm vào các thiết bị điện, dây điện bị hở hoặc có dấu hiệu rò rỉ nước. Không bật lửa nếu có mùi khí gas trong không khí.

Lắng nghe thông tin chính thống

Mở đài radio hoặc theo dõi kênh thông tin chính thức từ ban quản lý tòa nhà hoặc cơ quan chức năng để cập nhật tình hình và hướng dẫn tiếp theo. Không lan truyền tin đồn chưa được kiểm chứng gây hoang mang.

Tránh quay lại căn hộ ngay lập tức

Ngay cả khi trận động đất kết thúc, bạn cũng không nên vội vàng quay lại căn hộ nếu chưa có xác nhận từ cơ quan chức năng về độ an toàn của tòa nhà. Động đất có thể gây hư hại kết cấu mà mắt thường không thấy được, và có thể sẽ có dư chấn xảy ra tiếp theo.

Vai trò của ban quản lý trong ứng phó động đất

Ban quản lý đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ an toàn cho cư dân khi động đất xảy ra. Cụ thể:

Tổ chức diễn tập định kỳ về thoát hiểm và sơ tán khi động đất
Cập nhật, bảo trì hệ thống báo động, đèn khẩn cấp và lối thoát hiểm
Hướng dẫn và phổ biến kỹ năng ứng phó động đất đến cư dân
Phối hợp với cơ quan chức năng khi có sự cố xảy ra
Thiết lập tổ phản ứng nhanh nội bộ gồm bảo vệ, kỹ thuật, y tế

Những điều không nên làm khi xảy ra động đất

Không chạy ra khỏi tòa nhà khi đang có rung lắc
Không chen lấn hoặc la hét gây hoảng loạn
Không sử dụng điện thoại để gọi nếu không thực sự cần thiết, để tránh làm nghẽn mạng
Không đứng gần cửa sổ hoặc các vật treo lơ lửng
Không di chuyển khi chưa xác định được tình trạng xung quanh

Kết luận

Động đất là một nguy cơ không thể kiểm soát nhưng hoàn toàn có thể chủ động ứng phó nếu được trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết. Đối với cư dân sống tại các chung cư cao tầng, việc hiểu rõ các bước xử lý khi xảy ra động đất không chỉ giúp bảo vệ bản thân mà còn góp phần giữ gìn an toàn cho cả cộng đồng. Hãy chủ động tìm hiểu, chuẩn bị và thực hành thường xuyên để sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống khẩn cấp có thể xảy ra.