Tranh cãi về việc cấm cho thuê ngắn hạn căn hộ chung cư

• Cho thuê ngắn hạn là gì
• Vì sao cho thuê ngắn hạn gây tranh cãi
  • 1. Vấn đề an ninh và trật tự
  • 2. Gánh nặng cho hệ thống quản lý
  • 3. Không tuân thủ các quy định pháp lý
  • 4. Mất giá trị cộng đồng cư dân
• Quan điểm của những người ủng hộ cho thuê ngắn hạn
  • 1. Quyền sở hữu và sử dụng tài sản cá nhân
  • 2. Tăng thu nhập, tối ưu dòng tiền đầu tư
  • 3. Phù hợp xu hướng du lịch mới
• Các giải pháp dung hòa lợi ích giữa các bên
  • 1. Ban hành quy chế rõ ràng từ đầu
  • 2. Đăng ký kinh doanh, khai báo lưu trú đầy đủ
  • 3. Tăng cường kiểm soát ra vào
  • 4. Tuyên truyền và đối thoại với cư dân
• Tình hình pháp lý hiện tại
• Kết luận

Trong những năm gần đây, xu hướng cho thuê ngắn hạn căn hộ chung cư thông qua các nền tảng như Airbnb, Booking, Agoda… trở nên phổ biến tại nhiều đô thị lớn ở Việt Nam, đặc biệt là Hà Nội và TP.HCM. Tuy nhiên, hoạt động này cũng gây ra nhiều tranh cãi giữa cư dân, ban quản lý và cơ quan chức năng về tính hợp pháp, an toàn, trật tự và quyền sở hữu. Việc cấm hay cho phép cho thuê ngắn hạn đang trở thành chủ đề nóng, thu hút sự quan tâm của cả chủ đầu tư lẫn người thuê nhà.

Cho thuê ngắn hạn là gì

Cho thuê ngắn hạn là hình thức cho thuê căn hộ hoặc phòng ở trong thời gian ngắn, từ vài giờ đến vài ngày, phổ biến qua các nền tảng trung gian như Airbnb hoặc được quảng cáo trực tiếp qua mạng xã hội, ứng dụng đặt phòng. Hình thức này thường được du khách, người đi công tác ngắn ngày ưa chuộng nhờ sự tiện nghi, riêng tư và chi phí hợp lý.

Ở Việt Nam, nhiều chủ căn hộ tận dụng hình thức cho thuê ngắn hạn như một kênh đầu tư sinh lời, đặc biệt tại các khu vực trung tâm, gần địa điểm du lịch hoặc khu kinh tế.

Vì sao cho thuê ngắn hạn gây tranh cãi

1. Vấn đề an ninh và trật tự

Một trong những lý do hàng đầu khiến ban quản trị và cư dân phản đối cho thuê ngắn hạn là vì vấn đề an ninh. Việc người lạ ra vào tòa nhà thường xuyên khiến hệ thống kiểm soát khó quản lý, tiềm ẩn nguy cơ mất trộm, gây rối trật tự, hoặc phát sinh các hành vi trái pháp luật.

Một số trường hợp thuê căn hộ để tổ chức tiệc tùng xuyên đêm, gây ồn ào, ảnh hưởng đến sinh hoạt và giấc ngủ của cư dân xung quanh. Các hoạt động như vậy nếu không được kiểm soát sẽ phá vỡ sự yên tĩnh vốn có của khu dân cư.

2. Gánh nặng cho hệ thống quản lý

Việc có quá nhiều lượt khách ra vào ngắn hạn khiến đội ngũ bảo vệ, lễ tân, camera giám sát phải hoạt động quá tải. Ban quản lý có thể không đủ nhân lực để kiểm soát lượng người lạ liên tục xuất hiện, từ đó phát sinh chi phí và căng thẳng trong vận hành.

Bên cạnh đó, hạ tầng như thang máy, khu vực gửi xe, hành lang công cộng cũng bị sử dụng với tần suất cao hơn, làm tăng chi phí bảo trì, sửa chữa và ảnh hưởng đến quyền lợi của cư dân thường trú.

3. Không tuân thủ các quy định pháp lý

Theo Luật Nhà ở và các quy định hiện hành, căn hộ chung cư được xây dựng để phục vụ mục đích ở, không phải làm cơ sở kinh doanh lưu trú. Việc sử dụng sai mục đích, không đăng ký kinh doanh, không khai báo lưu trú với công an địa phương là hành vi vi phạm pháp luật.

Ngoài ra, việc không kê khai thuế, không có hợp đồng rõ ràng khi cho thuê ngắn hạn cũng dẫn đến thất thu ngân sách và tranh chấp pháp lý khi xảy ra rủi ro.

4. Mất giá trị cộng đồng cư dân

Một yếu tố ít được nhắc đến nhưng có ảnh hưởng lâu dài chính là sự xáo trộn về không gian sống. Khi một tòa nhà có quá nhiều căn hộ cho thuê ngắn hạn, cư dân chính thức sẽ cảm thấy môi trường sống thiếu ổn định, thiếu kết nối cộng đồng và dễ phát sinh xung đột với chủ căn hộ cho thuê.

Quan điểm của những người ủng hộ cho thuê ngắn hạn

Mặc dù có nhiều lo ngại, song không ít người lại ủng hộ hình thức cho thuê ngắn hạn vì cho rằng:

1. Quyền sở hữu và sử dụng tài sản cá nhân

Chủ căn hộ có quyền định đoạt tài sản hợp pháp của mình theo quy định của pháp luật. Nếu không gây mất trật tự hay ảnh hưởng đến cư dân xung quanh thì việc cho thuê ngắn hạn là hình thức khai thác giá trị bất động sản hợp pháp.

2. Tăng thu nhập, tối ưu dòng tiền đầu tư

Với mức lợi nhuận từ 1 đến 3 triệu đồng mỗi đêm tùy vị trí, nhiều người coi đây là kênh đầu tư hấp dẫn thay vì để nhà trống hoặc cho thuê dài hạn với giá cố định. Việc cho thuê ngắn hạn còn giúp kiểm soát tốt tình trạng tài sản và linh hoạt thay đổi mô hình khai thác theo thị trường.

3. Phù hợp xu hướng du lịch mới

Thị trường du lịch đang chuyển dần từ hình thức khách sạn sang mô hình lưu trú trải nghiệm như homestay hoặc căn hộ dịch vụ. Cho thuê ngắn hạn đáp ứng xu thế này và được xem là đóng góp tích cực cho ngành du lịch.

Các giải pháp dung hòa lợi ích giữa các bên

1. Ban hành quy chế rõ ràng từ đầu

Chủ đầu tư và ban quản lý cần xây dựng quy chế vận hành chung cư ngay từ khi đưa vào hoạt động, trong đó nêu rõ có cho phép cho thuê ngắn hạn hay không. Nếu cho phép, cần quy định rõ trách nhiệm khai báo, kiểm soát khách lưu trú, đóng góp phí quản lý bổ sung để giảm áp lực cho hệ thống vận hành.

2. Đăng ký kinh doanh, khai báo lưu trú đầy đủ

Chủ căn hộ khi cho thuê ngắn hạn nên đăng ký hộ kinh doanh cá thể hoặc doanh nghiệp, kê khai và nộp thuế đúng quy định. Đồng thời, phải khai báo lưu trú cho khách theo hướng dẫn của công an phường để đảm bảo an ninh.

3. Tăng cường kiểm soát ra vào

Ban quản lý có thể áp dụng các công nghệ như thẻ từ, nhận diện khuôn mặt, camera thông minh để giám sát người ra vào. Nếu phát hiện hành vi cho thuê ngắn hạn trái phép hoặc gây rối trật tự, cần có biện pháp nhắc nhở và xử lý theo nội quy tòa nhà.

4. Tuyên truyền và đối thoại với cư dân

Việc truyền thông rõ ràng về rủi ro, nghĩa vụ và quyền lợi của các bên sẽ giúp hạn chế xung đột. Cư dân cũng nên có kênh phản ánh minh bạch để cùng nhau xây dựng môi trường sống an toàn, văn minh.

Tình hình pháp lý hiện tại

Ở thời điểm hiện tại, pháp luật Việt Nam chưa có quy định cụ thể cấm hoàn toàn việc cho thuê ngắn hạn căn hộ chung cư. Tuy nhiên, hoạt động này phải tuân thủ các quy định về sử dụng đúng mục đích, kê khai lưu trú, nghĩa vụ thuế và nội quy tòa nhà.

Nhiều địa phương như TP.HCM, Đà Nẵng đã có kiến nghị xây dựng hành lang pháp lý để kiểm soát cho thuê ngắn hạn, tránh tình trạng lộn xộn như hiện nay. Một số tòa nhà chung cư đã ra nghị quyết cấm hoạt động cho thuê ngắn hạn và được cư dân đồng thuận, tuy nhiên vẫn còn vướng mắc khi áp dụng trên thực tế.

Kết luận

Tranh cãi về việc cấm cho thuê ngắn hạn căn hộ chung cư phản ánh sự xung đột giữa quyền cá nhân và lợi ích cộng đồng. Đây là vấn đề không dễ giải quyết nếu thiếu sự đồng thuận, thiếu hành lang pháp lý rõ ràng và thiếu sự giám sát minh bạch.

Thay vì cấm đoán hoàn toàn hoặc để tự phát, cần xây dựng mô hình quản lý linh hoạt, khuyến khích tuân thủ pháp luật, đồng thời bảo vệ quyền lợi của cả chủ sở hữu và cộng đồng cư dân. Khi các bên cùng thấu hiểu và hợp tác, việc cho thuê ngắn hạn có thể trở thành một kênh khai thác hiệu quả mà vẫn giữ gìn sự an toàn và văn minh cho toàn tòa nhà.