Quy tắc an toàn cháy nổ cho cư dân chung cư: Cẩm nang bảo vệ tính mạng và tài sản

Trong bối cảnh đô thị hóa ngày càng phát triển, số lượng cư dân sinh sống tại các tòa nhà chung cư đang tăng nhanh. Tuy nhiên, cùng với sự tiện nghi mà mô hình nhà ở này mang lại, nguy cơ cháy nổ cũng trở thành vấn đề đáng lo ngại. Việc trang bị kiến thức về an toàn cháy nổ là yếu tố sống còn để mỗi cư dân có thể chủ động phòng ngừa và xử lý khi tình huống khẩn cấp xảy ra. Bài viết sau đây sẽ cung cấp đầy đủ và chi tiết các quy tắc an toàn cháy nổ mà cư dân chung cư cần biết và thực hiện.

1. Nguyên nhân chính gây cháy nổ trong chung cư

Trước khi tìm hiểu các quy tắc phòng cháy chữa cháy, cư dân cần hiểu rõ những nguyên nhân phổ biến dẫn đến hỏa hoạn trong các khu căn hộ cao tầng. Một số nguyên nhân điển hình bao gồm:

Chập điện do hệ thống dây dẫn xuống cấp hoặc thiết bị điện kém chất lượng
Bếp gas rò rỉ khí hoặc sử dụng không đúng cách
Sử dụng bếp than tổ ong, nến thơm, nhang đèn thờ cúng không giám sát
Thiếu thiết bị phát hiện và cảnh báo cháy sớm trong căn hộ
Ý thức kém trong việc hút thuốc, đốt rác, hay xả chất dễ cháy nơi công cộng

2. Quy tắc phòng cháy cần thực hiện trong căn hộ

Để giảm thiểu nguy cơ cháy nổ từ bên trong căn hộ, cư dân cần thực hiện nghiêm túc các quy tắc sau:

2.1 Kiểm tra và sử dụng thiết bị điện an toàn

Không sử dụng ổ cắm quá tải hoặc dây điện không đạt chuẩn
Rút phích cắm của các thiết bị điện khi không sử dụng, đặc biệt là vào ban đêm hoặc khi ra khỏi nhà
Không đặt các thiết bị phát nhiệt như bàn ủi, nồi cơm điện, máy sấy gần vật liệu dễ cháy như rèm cửa, chăn ga

2.2 Quản lý bếp nấu và khí gas

Kiểm tra van gas và ống dẫn định kỳ, thay mới sau 2 đến 3 năm sử dụng
Tắt bếp và đóng van gas sau khi nấu ăn
Không để trẻ em lại gần khu vực bếp nấu
Lắp đặt thiết bị báo rò rỉ gas nếu có thể

2.3 Không dự trữ chất dễ cháy nổ

Không chứa xăng, dầu, sơn hoặc hóa chất dễ cháy trong căn hộ
Nếu cần thiết phải sử dụng, hãy bảo quản trong dụng cụ chuyên dụng và đặt nơi thoáng khí

2.4 Lắp đặt thiết bị báo cháy

Nếu căn hộ chưa được trang bị thiết bị báo cháy, cư dân nên chủ động lắp thêm chuông báo hoặc cảm biến khói
Kiểm tra định kỳ pin của thiết bị và thay mới khi cần

3. Quy tắc đảm bảo an toàn cháy nổ tại khu vực công cộng

Ngoài việc giữ an toàn trong căn hộ, cư dân cũng cần chung tay giữ gìn an toàn cho toàn bộ tòa nhà:

3.1 Không cản trở lối thoát hiểm

Không để xe, vật dụng cá nhân tại hành lang, cầu thang bộ, cửa thoát hiểm
Giữ cho các lối thoát hiểm luôn thông thoáng để có thể sử dụng trong trường hợp khẩn cấp

3.2 Không sử dụng thang máy khi xảy ra cháy

Khi có cháy, thang máy có thể bị ngắt điện hoặc ngừng hoạt động giữa tầng
Luôn sử dụng cầu thang bộ để thoát hiểm

3.3 Không tự ý thay đổi hệ thống PCCC của tòa nhà

Không tháo dỡ, che kín đầu phun nước sprinkler hoặc thiết bị báo cháy
Nếu phát hiện hỏng hóc, báo ngay cho ban quản lý hoặc kỹ thuật tòa nhà

3.4 Không đốt vàng mã, hút thuốc hoặc đốt rác trong khu vực công cộng

Những hành vi này tiềm ẩn nguy cơ cháy cao và ảnh hưởng đến cộng đồng

4. Trang bị kỹ năng xử lý khi có cháy

4.1 Giữ bình tĩnh và xử lý nhanh chóng

Khi phát hiện cháy, việc đầu tiên là giữ bình tĩnh, không hoảng loạn
Báo động cho cư dân xung quanh và gọi ngay số 114

4.2 Sử dụng bình chữa cháy đúng cách

Học cách sử dụng bình chữa cháy bột hoặc bình CO2, đặt ở nơi dễ lấy
Hướng vòi bình vào gốc ngọn lửa và bóp cò liên tục đến khi lửa được dập tắt

4.3 Sơ tán theo lối thoát hiểm

Dùng khăn ướt che miệng mũi, cúi thấp người khi di chuyển trong khói
Không mang theo nhiều đồ đạc khi sơ tán
Di chuyển nhanh chóng đến khu vực an toàn đã được quy định trước

4.4 Hướng dẫn trẻ em và người già thoát hiểm

Gia đình nên tập huấn cho trẻ em và người lớn tuổi về kỹ năng thoát hiểm
Luôn có người lớn đi cùng để đảm bảo an toàn

5. Vai trò của ban quản lý và cư dân trong công tác phòng cháy chữa cháy

5.1 Trách nhiệm của ban quản lý

Kiểm tra định kỳ hệ thống PCCC của tòa nhà
Tổ chức diễn tập PCCC định kỳ cho cư dân và nhân viên
Phổ biến nội quy an toàn cháy nổ đến từng hộ dân

5.2 Trách nhiệm của cư dân

Chủ động học hỏi và tuân thủ các quy định an toàn
Tham gia các buổi tuyên truyền, diễn tập do ban quản lý tổ chức
Hợp tác với ban quản lý khi có sự cố xảy ra

6. Một số sai lầm cần tránh khi phòng cháy chữa cháy

Dùng nước dập lửa từ thiết bị điện đang hoạt động gây nguy cơ điện giật
Dùng thang máy để thoát khi có cháy
Cố gắng quay lại lấy tài sản khi đã thoát ra ngoài
Không báo cho lực lượng cứu hỏa vì nghĩ có thể tự xử lý

Kết luận

Phòng cháy chữa cháy là trách nhiệm không của riêng ai, mà là trách nhiệm chung của toàn thể cư dân và ban quản lý tòa nhà. Việc tuân thủ các quy tắc an toàn cháy nổ không chỉ giúp bảo vệ tính mạng, tài sản cá nhân mà còn góp phần xây dựng một môi trường sống an toàn và văn minh. Hãy chủ động trang bị kiến thức và nâng cao ý thức để sống an toàn trong mỗi căn hộ chung cư.